Özyeğin Üniversitesi, Çekmeköy Kampüsü Nişantepe Mahallesi Orman Sokak 34794 Çekmeköy İstanbul

Telefon : +90 (216) 564 90 00

Fax : +90 (216) 564 99 99

info@ozyegin.edu.tr

Akademik Dürüstlük Kuralları

Akademik Dürüstlük Kuralları

Üniversiteler bilgi üretimini ve yayımını misyon edinmiş akademik kurumlar olup aynı zamanda yüksek öğretim ve araştırma merkezleri olarak hizmet verirler. Bu misyonun başarıyla yerine getirilebilmesi ise ancak akademik dürüstlük ile mümkündür. Akademik dürüstlük, kısaca sınıf içi de dahil olmak üzere tüm akademik ortamlarda dürüst ve etik davranış sergilemek olarak tanımlanabilir. Akademik dürüstlük olmazsa, yani akademik davranışlarda doğruluk, dürüstlük ve ahlak gözetilmediğinde, akademik dünyanın parçası olan kişi ve kurumlar, güvenirliklerini, inandırıcılıklarını ve itibarlarını yitirirler. Bu nedenle, bir üniversite, toplumdaki işlevini yerine getirebilmek için, akademik usulsüzlük ve hatalı davranışlara müsamaha gösteremez. Özyeğin Üniversitesi'nin Etik Davranış İlkeleri (https://www.ozyegin.edu.tr/en/about-us/principles-and-policies/code-ethics) üniversitenin bütün üyelerinin akademik dürüstlük ilkelerine kati suretle uymasını gerektirir.

Sınıf ortamında, akademik usulsüzlük ve hatalı davranışlar, farklı şekillerde karşımıza çıkabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:

  • İntihal/Bilgi Hırsızlığı
  • Kopya Çekme
  • Kendisini veya çalışmalarını olmadığı biçimde gösterme
  • Uydurma veya yanıltıcı bilgiler, veriler ve atıflar sunma
  • Yetkisi olmadığı halde sınav sorularını ele geçirme
  • Başkalarının akademik açıdan kusurlu davranışlarda bulunmasına yardımcı olma

Özyeğin Üniversitesi, intihal ve diğer bütün akademik usulsüzlük ve hatalı davranış biçimlerine karşı sıfır tolerans politikasını benimsemiştir. Bu tür davranışlar karşısında vakit kaybetmeden gerekli yanıt verilir ve gerekli disiplin işlemleri başlatılır. Davranışlarının akademik dürüstlük ihlali olup olmayacağından emin olamayan öğrenciler, bu tür belirsizlikleri ortadan kaldırmak için akademik kadroya danışmalıdır.

İntihal/Bilgi Hırsızlığı

İntihal/bilgi hırsızlığı, en yaygın ama en kolay kaçınılabilecek akademik usulsüzlük olduğu için, bütün öğrencilerin akademik dünyada neyin –ister kasıtlı ister sehven işlenmiş- bir intihal suçu sayıldığının farkında olması gerekir. İntihal/bilgi hırsızlığı, bir başkasının dilini, fikirlerini, savlarını ya da bulgularını, herhangi bir akademik amaçla, atıf verip kaynak göstermeden kendi çalışması gibi kullanmak ya da göstermektir. İntihal/bilgi hırsızlığı yanlış ve dürüst olmayan bir davranıştır, çünkü size ait OLMAYAN bir şeyi sizinmiş gibi kullanırsınız.

Aşağıdaki eylemlerden herhangi birini gerçekleştiren öğrenciler intihal ile suçlanıp cezalandırılabilir:

  • Bir başkasının çalışmasını, makalesini ya da bilgisayar çalışmasını kopyalayıp kendi ödevi gibi sunmak,
  • Yeterli belge sunmadan veya atıfta bulunmadan herhangi bir kaynağı kopyalamak, alıntılamak ya da özetlemek,
  • Herhangi bir çalışmayı parayla posta veya e-posta yoluyla satın alıp kendi ödevi gibi sunmak,
  • Ödevini bir başkasının yapmasına izin vermek,
  • Bir başkasının yayınlanmamış çalışmasını kendi çalışmasını gibi sunmak.

Kendinden intihal (self-plagiarism) ise, öğrencilerin bir başka derste önceden sunup not almış oldukları bir ödevi veya çalışmayı kısmen ya da tamamen başka bir ders/ödev için kullanmaları sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Kendinden intihal, önceden söz konusu ödevin sunulacağı öğretim elamanından izin alınmadığı müddetçe yasaktır.

Biraz akademik özen ve deneyim ile intihalden kaçınmak kolaydır:

  • Genel bilgi olarak kabul edilen bilgiler için atıfta bulunmanız gerekmez. Örneğin: `II. Dünya Savaşı 1939'da başladı», «İnsanlar özünde sosyal varlıklardır.»
  • Emin olamadığınız durumlarda, kaynağınıza atıf verin. Örneğin: «Bu raporu okumadan önce bunu bilmiyordum. Atıfta bulunmalı mıyım?» Evet, bulunmalısınız, çünkü bu bilgiyi daha önceden bilmiyordunuz.
  • Doğrudan kısa alıntılar hariç, intihalden kaçınmak için okuduklarınızı kendi sözcüklerinizle yeniden yazmanız son derece önemlidir.
  • İster bir kaynakta okuduğunuz bir bilgiyi kendi sözcüklerinizle yeniden yazıyor olun, ister doğrudan alıntı yapıyor olun, bu bilgi kaynağını üretmiş olan kişileri, onlara atıfta bulunarak ve metninizin sonunda yer alan Kaynakça bölümünde onları yararlandığınız kaynaklardan biri olarak sıralayarak kaynak göstermelisiniz.
  • Kendi alanınızda sıkça kullanılan atıf kurallarını (örneğin APA) öğrenin ve atıf içeren bütün akademik çalışmalarınızda bu kuralları doğru ve tutarlı biçimde kullanın. İntihal içeren çalışmalar sunan öğrenciler, işledikleri suçun ağırlığına bağlı olarak, not ve/ya disiplin cezası şeklinde gerekli cezai işlemlere tabi olurlar. İntihal suçunun tekrarlanması ve artması halinde ise daha katı cezalar verilir.  İntihal içeren çalışmalar, «sunulmamış» kabul edilir (örn. sunulmayan ödev için 0 verilir). Ayrıca, dersi veren öğretim elemanı tarafından Özyeğin Üniversitesi ve Yüksek Öğretim Kurulu'nun ilgili politikaları uyarınca ek yaptırımlar uygulanabilir. Öğretim elemanları, öğrencilerini intihal prosedürleri ve intihal yapıldığının tespit edilmesi ya da intihal şüphesinin bulunması durumunda uygulanacak işlemler konusunda bilgilendirmelidir. 

Diğer Akademik Usulsüzlük ve Akademik Açıdan Kusurlu Davranış Biçimlerine Örnekler

Kopya çekme: Kopya çekme, bir ölçme-değerlendirme işlemi sırasında, izinsiz yardım almak ya da vermek veya dersi veren öğretim elemanının izni olmadan herhangi bir yardımdan, materyalden (örn kopya kağıdı) veya ilgili çalışmaya yardımcı olabilecek başka herhangi bir destekten faydalanmak veya faydalanmaya teşebbüs etmektir. Öğrencinin performansının, değerlendirmeye giren diğer öğrencilerin performansına göre değerlendirildiği rekabetçi ölçme-değerlendirme yöntemlerinde, kopya çekmenin tanımı, gerekli izinlere sahip olduğu halde bir başkasının yardım alabilmesini ve/veya çalışma materyallerini kullanmasını engellemek olarak genelleştirilebilir.

Uydurma: Herhangi bir akademik ölçme-değerlendirme işlemi sırasında, uydurma ya da üzerinde oynanmış bilgiler/veriler sunmak. Örneğin: Bir değerlendirme için veri toplamak yerine veri uydurmak veya mevcut verileri değiştirmek ya da var olmayan makalelere atıfta bulunmak vb.

Akademik usulsüzlüğe yardımcı olmak: Bir başkasının herhangi bir akademik usulsüzlük gerçekleştirmesine veya akademik açıdan kusurlu bir davranışta bulunmasına bilerek isteyerek yardımcı olmak veya yardımcı olmaya teşebbüs etmek. Örneğin: Ev sınavı üzerinde birlikte çalışmak.

Haksız avantaj: Akademik bir ölçme-değerlendirme işlemi sırasında, diğer öğrenciler karşısında haksız üstünlük elde etmeye çalışmak. Örneğin: Sınav materyallerini izinsiz elde etmek veya bunlara izinsiz erişim sağlamak, akademik bir ölçme-değerlendirme yönteminde bir başka öğrencinin çalışmalarına engel olmak veya bunlara müdahalede bulunmak, son teslim tarihi kesin olan bir değerlendirme için ek süreye ihtiyaç duyduğu konusunda yalan söylemek, daha sonra bırakmak niyetiyle ders programına ders eklemek ve böylece suç ortağının dersi alabilmesini sağlamak vb.

Kaynaklar: