ÖzU in Press - Bağlanmada babaların rolü (Turkish)

Milliyet

Şimdiye kadarki yazılarda yer yer anne-baba ifadesi geçse de gerek yer verdiğimiz örnekler gerek ele aldığımız kavramlar anne-çocuk ilişkisine daha çok odaklandı. Bunun en temel nedenlerinden biri içinde bulunduğumuz dönem ve bağlanma teorisinin ortaya çıktığı dönem arasında yarım asırdan fazla zamanın olması. Her ne kadar bağlanma figürünün cinsiyetine ilişkin vurgu kullanılmasa da yapılan araştırmalar ve incelemeler anneler üzerine ilerledi. Diğer yandan daha yoğun ve geç saatlere kadar çalışan babaları araştırmalara dahil etmek kolay değildi. Buna rağmen baba-çocuk İkilileri üzerine yapılan çalışmalarda, babaların da bağlanma figürü olabildiklerine ve çocuklarının bağlanma özelliklerine tamamlayıcı etkide bulunabildikleri saptanmıştır. Bu tamamlayıcı etkinin özellikle bebeklikten sonra, çocuk daha hareketli, çevresini daha aktif şekilde keşfetmeye başladığında karşımıza çıkması şaşırtıcı değil. Çünkü babalar farklı yaklaşımlarıyla oyunu çocuklar için daha ilginç, heyecanlı ve cazip kılabiliyorlar. Nitekim okul öncesi çocuklara sorulduğunda, annelerindense babalarıyla oynamayı daha çok tercih ettikleri görülüyor. Dilerseniz daha önce verdiğimiz parkta oynayan çocuklar örneğimize tekrar göz atalım.

Ayşe ve Babası Parkta Oynarken Neler Oluyor?

Ayşe parka annesinden çok babasıyla gitmeyi seviyor. Annesinden farklı olarak babası, salıncakta onu biraz daha yüksekten ve hızlı sallıyor. Annesinin çok cesaret edemediği oyuncakları babasıyla deneyebiliyor. Annesinin daha temkinli olduğu durumlarda, babası Ayşe'yi cesaretlendiriyor ve biraz daha sınırlarını zorlamasına, esnetmesine fırsat veriyor. Daha hareketli ve aktif oyunları sırasında pek çok yeni deneyimle çevresini keşfedebiliyor. Babası çoğu zaman annesinden hiç duymadığı yeni sözcükleri kullanarak farklı hikâyeler de anlatıyor. Mesela babası evde kullandığı tamirat aletlerini içeren değişik masallar anlatıyor. Masallar sırasında taklitler yapıyor, Ayşe'yi havalara kaldırıyor. Ayşe bu masalları büyük merakla dinliyor. Bu arada Ayşe'nin kelime dağarcığını genişliyor, dil becerilerini gelişiyor. Burada önemli olan diğer bir durum ise Ayşe'nin annebabası sınırlar ve Ayşe'nin nelere izni olabileceği gibi konularda uzlaşabiliyorlar. Ayşe'nin yemekten önce şeker yemesi yasaksa babası bu kuralı delip eve giderken Ayşe'ye şeker almıyor. Böylece Ayşe tutarlı sınırlar ve kurallarla büyüyor. Bu durum Ayşe'nin annesi ve babasının ilişkisini de olumlu etkiliyor. Çünkü Ayşe'nin yaptıkları üzerine daha az tartışıyorlar ve gerginlik yaşıyorlar.

Peki Zeynep ve Ali'nin Babaları Nasıllar?

Zeynep ve babası da hareketli ve farklı oyunlar oynuyorlar. Ama Zeynep'in babası annesinin koyduğu kurallara aldırış etmiyor hatta bunların tersini yapabiliyor. Bu durum sadece Zeynep'i olumsuz etkilemiyor aynı zamanda evde daha çok kavgaya da yol açıyor. Ali'nin babası ise çok uzun saatler ve hafta sonları da çalışıyor. Ali babasıyla çok az oynayabiliyor. Oynarken babası yorgun, sabırsız ve sert olabiliyor. Ali bu yüzden kendi başına oynadığı zamanlar daha mutlu.

Gelecek hafta: Bağlanma, kardeşler ve akran ilişkileri