ÖzÜ İnsan Araştırmaları Etik Kurulu Başvuru Esasları

Başvuru Yapması Gereken Araştırmacılar:

İnsan katılımcılı araştırmalar, insanlarla doğrudan etkileşim kurulan veya insanlardan veri toplanan çalışmaları ifade eder. Bu kapsamdaki araştırmalara aşağıdakiler dahildir:

1. Anket Çalışmaları: Belirli bir konu hakkında bireylerin görüşlerini, tutumlarını veya davranışlarını ölçmek amacıyla yapılan anketler.
2. Görüşmeler: Bireylerle yüz yüze veya çevrimiçi ortamda gerçekleştirilen derinlemesine mülakatlar.
3. Deneysel Araştırmalar: Belirli bir hipotezi test etmek amacıyla insan katılımcılar üzerinde yürütülen deneysel çalışmalar.
4. Gözlem Çalışmaları: İnsan davranışlarının sistematik olarak gözlemlendiği ve kaydedildiği araştırmalar.
5. Vaka Çalışmaları: Bireylerin, grupların veya toplulukların derinlemesine incelendiği ve analiz edildiği çalışmalar.

Bu tür çalışmaların etik onay gerektirmesinin temel nedeni, katılımcıların haklarını, güvenliğini, iyilik hâlini ve gizliliğini korumak ve araştırmaların etik standartlara uygunluğunu sağlamaktır. İnsan katılımcıların yer aldığı tüm araştırmalar için, potansiyel riskler ve etik hususlar göz önünde bulundurularak ÖzÜ İnsan Araştırmaları Etik Kurulu’ndan (İAEK) onay alınması gerekmektedir. Ayrıca, daha önce onaylanmış bir araştırmanın amaçlarında veya metodolojisinde herhangi bir değişiklik yapılması durumunda yeniden başvuru yapılması zorunludur.

Not: Özyeğin Üniversitesi’ne mensup olmayan araştırmacılar, üniversitemizin öğrenci veya çalışanlarından araştırma amacıyla veri toplamak istemeleri hâlinde, öncelikle ÖzÜ İAEK’in görüşünü alarak, araştırmadan sorumlu rektör yardımcılığına izin başvurusunda bulunabilirler.

ÖzÜ İAEK başvurusunun kabul edilmediği durumlar:

1. Tamamlanmış araştırmalar için geriye dönük ÖzÜ İAEK onayı verilmemektedir.
2. Araştırma ekibinde Özyeğin Üniversitesi ile kurumsal bağlantısı bulunan bir araştırmacı yer almıyorsa, ÖzÜ İAEK bu başvuruları kabul etmeyecektir.

Başvuru Yapması Gerekmeyen Araştırmacılar:

1. Daha Önce Onay Almış ve Değişiklik Yapılmamış Çalışmalar: Araştırmacılar, başka bir üniversitenin İnsan Araştırmaları Etik Kurulu’ndan onay almış ve bu onay kapsamında araştırmalarında herhangi bir değişiklik yapmamışlarsa, ÖzÜ İAEK’e başvurmalarına gerek yoktur.
2. İnsanla Doğrudan Bağlantısı Olmayan Çalışmalar: Literatür taramaları, yasa ve kanun maddelerinin analizi, malzeme testleri veya teorik modelleme gibi insanla doğrudan ilişkisi olmayan çalışmalar.
   Not: Sosyal medyadan toplanan ikincil verileri kullanan araştırmalarda, veriler araştırmacının dahil olmadığı, yönlendirmediği ve oluşumuna müdahale etmediği bir platformdan elde ediliyorsa etik kurul başvurusu yapılması gerekmez.
3. Başka Üniversitelerde Yapılan Yüksek Lisans ve Doktora Çalışmaları: Özyeğin Üniversitesi dışında yürütülen ve Özyeğin Üniversitesi’nde görev yapan bir öğretim üyesinin tez danışmanı veya eş danışmanı olmadığı yüksek lisans ve doktora çalışmaları için insan araştırmaları etik kurul onayı, çalışmanın yürütüldüğü ilgili üniversitenin etik kurulundan alınmalıdır.